There are many Sikh ceremonies that correspond to ancient Indian festivals. It is likely that the Guru's created the Sikh festival on the same days to ensure the Sikhs would not be absorbed into meaningless practices. There are the festivals of Vaisakhi, Deepmala (Diwali), and another is Navaratri and Dasshera. Dasshera Mahatam is related to Shastra Puja or the respect or devotion to weapons.
In the 1897 report on the Sri Dasam Granth Sahib, they note that Dasshera was linked with the Sri Dasam Granth Sahib. Under the control of the SGPC, this practice of Dasshera was stopped. However it still takes place at Hazur Sahib and the Akali Nihang Singh Khalsa. In a dispute about the leadership of Buddha Dal the Sikh mystic Akali Baba Mitt Singh said that who ever ensured this tradition with Shastar Puja,would remain intact, should be the rightful leader, to which Baba Kaladhari agreed.
According to Uday Singh, in the foreward to Dusshera Mahatan Granth Sahib, he states that the worship of weapons was an ancient practice of the Devas and when the Guru formalised Shakti into the tradition of Bhakti, the worship of weapons was important to the Khalsa. Due to the Khalsa being a Raj Yogi, and needing to prepare the mind and spirit for battle. According to him this was stopped in the Akal Takht Sahib by the new commitee after 1919. At Hazur Sahib, Baba Mitt Singh ji had this Granth written by Bhai Ram Singh and Sewa Singh. it was first printed in the 1940s. The path is Akhand for nine days with the bhog on the tenth with these following bani's repeated:
Jap Sahib, Akal Ustat, Bachitra Natak, Chandi Charitra Ukhati Bilas, Chandi Charitra, Chandi di Var, Gian Prabodh, Chaubis Avatar, Ram Avatar, Krishnaavatar, Nihkalanki Avatar, Paras nath, Shabad Hazare, Svaiye, Khalsa Mahima, Shastra Nam Mala, Charitropakhyan first invocation, on the last day. Jap Sahib, full Chaupai Sahib, Ramavatar, Zafarnama Sahib, Svaiye, should be read.
Karah Prashah, Shaheedi Degh should be made, throughout and a coconut should be chopped (jhatka) with Ravan gets killed in the Ramavatar.
Listen to Sant Baba Hari Singh Randavevale talking about Akali Baba Mitt Singh ji:
Happy Dusshera!! ਦੁਸਹਿਰੇ ਦੇ ਲੱਖ ਲੱਖ ਵਧਾਈਆ, on this day worship your weapons (sharpen them, offer them dhup, incense, and a ghee joti), read the Ramavatar and Chandi-bani. Like Ravan was slain by Ram, may all negativity within and without be slain, Khusia de jaikara gavey nihal ho gavey SAT SRI AKAL! DEGH TEGH FATEH!
Bhai Kesar Singh writes in 1769 AD:
ਦੁਸਹਰੇ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਸ਼ਸਤ੍ਰਾਂ ਦੀ ਕਰਨ । ਚੰਡੀਪਾਠ ਕੀਤਾ ਰਸਨਾ ਦਾ ਉਚਾਰਨ । ਧੂਪ ਦੀਪ, ਪੁਸ਼ਪ, ਬਹੁਤ ਹੋਵੈ ਸੁਗੰਧਿ । ਕੇਸਰ, ਚੰਦਨ, ਚਉਰ ਝੁਲੰਤ ।੩੯੦।
Guru Gobind Singh writes in 1698 AD:
The story of the Ramayan called Ramavatar in Sri Dasam Granth Sahib, on this particular part a cocunut is sacrificed to represent the slaying of Ravan:
ਰਾਵਨ ਰੋਸ ਭਰਿਯੋ ਰਨ ਮੋ ਗਹਿ ਬੀਸ ਹੂੰ ਬਾਹਿ ਹਥਿਯਾਰ ਪ੍ਰਹਾਰੇ ॥ ਭੂਮਿ ਅਕਾਸ ਦਿਸਾ ਬਿਦਿਸਾ ਚਕਿ ਚਾਰ ਰੁਕੇ ਨਹੀ ਜਾਤ ਨਿਹਾਰੇ ॥
रावन रोस भरियो रन मो गहि बीस हूं बाहि हथियार प्रहारे ॥ भूमि अकास दिसा बिदिसा चकि चार रुके नही जात निहारे ॥
In great fury Ravana attacked with weapons from all the twenty arms and with his blows the earth, sky and all the four directions became invisible;
ਫੋਕਨ ਤੈ ਫਲ ਤੈ ਮੱਧ ਤੈ ਅਧ ਤੈ ਬਧ ਕੈ ਰਣ ਮੰਡਲਿ ਡਾਰੇ ॥ ਛਤ੍ਰ ਧੁਜਾ ਬਰ ਬਾਜ ਰਥੀ ਰਥ ਕਾਟਿ ਸਭੈ ਰਘੁਰਾਜ ਉਤਾਰੇ ॥੬੧੯॥
फोकन तै फल तै म्ध तै अध तै बध कै रण मंडलि डारे ॥ छत्र धुजा बर बाज रथी रथ काटि सभै रघुराज उतारे ॥६१९॥
Ram threw away the enemies from the war-arena, chopping them easily like a fruit. Ram chopped and threw all the canopies, banners, horses and charioteers belonging to Ravana.619.
ਰਾਵਨ ਚਉਪ ਚਲਿਯੋ ਚਪਕੈ ਨਿਜ ਬਾਜ ਬਿਹੀਨ ਜਬੈ ਰਥ ਜਾਨਿਯੋ ॥ ਢਾਲ ਤ੍ਰਿਸੂਲ ਗਦਾ ਬਰਛੀ ਗਹਿ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਨੰਦਨ ਸੋ ਰਨ ਠਾਨਿਯੋ ॥
रावन चउप चलियो चपकै निज बाज बिहीन जबै रथ जानियो ॥ ढाल त्रिसूल गदा बरछी गहि स्री रघुनंदन सो रन ठानियो ॥
When Ravana saw his chariot deprived of the horses, he marched forward quickly and holding his shield, trident mace and spear in his hands he fought with Ram.
ਧਾਇ ਪਰਿਯੋ ਲਲਕਾਰਿ ਹਠੀ ਕਪਿ ਪੁੰਜਨ ਕੋ ਕਛੁ ਤ੍ਰਾਸ ਨ ਮਾਨਿਯੋ ॥ ਅੰਗਦ ਆਦਿ ਹਨਵੰਤ ਤੇ ਲੈ ਭਟ ਕੋਟਿ ਹੁਤੇ ਕਰਿ ਏਕ ਨ ਜਾਨਿਯੋ ॥੬੨੦॥
धाइ परियो ललकारि हठी कपि पुंजन को कछु त्रास न मानियो ॥ अंगद आदि हनवंत ते लै भट कोटि हुते करि एक न जानियो ॥६२०॥
The persistent Ravana, without any fear of the forces of the monkeys; moved forward fearlessly, shouting violently. There were many warriors those like Angad, Hanuman etc., but he did not fear anyone.620.
ਰਾਵਨ ਕੋ ਰਘੁਰਾਜ ਜਬੈ ਰਣ ਮੰਡਲ ਆਵਤ ਮੱਧਿ ਨਿਹਾਰਿਯੋ ॥ ਬੀਸ ਸਿਲਾ ਸਿਤ ਸਾਇਕ ਲੈ ਕਰਿ ਕੋਪੁ ਬਡੋ ਉਰ ਮੱਧ ਪ੍ਰਹਾਰਿਯੋ ॥
रावन को रघुराज जबै रण मंडल आवत म्धि निहारियो ॥ बीस सिला सित साइक लै करि कोपु बडो उर म्ध प्रहारियो ॥
When the king of Raghava clan saw Ravna coming forward, he (Ram) attacked him by discharging his twenty arrows like slabs on his chest.
ਭੇਦ ਚਲੇ ਮਰਮ ਸੱਥਲ ਕੋ ਸਰ ਸ੍ਰੋਣ ਨਦੀ ਸਰ ਬੀਚ ਪਖਾਰਿਯੋ ॥ ਆਗੇ ਹੀ ਰੇਂਗ ਚਲਿਯੋ ਹਠਿ ਕੈ ਭਟ ਧਾਮ ਕੋ ਭੂਲ ਨ ਨਾਮ ਉਚਾਰਿਯੋ ॥੬੨੧॥
भेद चले मरम स्थल को सर स्रोण नदी सर बीच पखारियो ॥ आगे ही रेंग चलियो हठि कै भट धाम को भूल न नाम उचारियो ॥६२१॥
These arrows penetrated through his vital parts and he bathed in the stream of blood. Ravana fell down and crawled forward, he forgot even the location of his house.621.
ਰੋਸ ਭਰਿਯੋ ਰਨ ਮੌ ਰਘੁਨਾਥ ਸੁ ਪਾਨ ਕੇ ਬੀਚ ਸਰਾਸਨ ਲੈ ਕੈ ॥ ਪਾਂਚ ਕੁ ਪਾਇ ਹਟਾਇ ਦਯੋ ਤਿਹ ਬੀਸਹੂੰ ਬਾਂਹਿ ਬਿਨਾ ਓਹ ਕੈ ਕੈ ॥
रोस भरियो रन मौ रघुनाथ सु पान के बीच सरासन लै कै ॥ पांच कु पाइ हटाइ दयो तिह बीसहूं बांहि बिना ओह कै कै ॥
Ram, the king of Raghava clan, in great fury, taking his bow in his hand and taking five steps backward, chopped all his twenty arms;
ਦੈ ਦਸ ਬਾਨ ਬਿਮਾਨ ਦਸੋ ਸਿਰ ਕਾਟਿ ਦਏ ਸਿਵ ਲੋਕ ਪਠੈ ਕੈ ॥ ਸ੍ਰੀ ਰਘੁਰਾਜ ਬਰਿਯੋ ਸੀਅ ਕੋ ਬਹੁਰੋ ਜਨੁ ਜੁੱਧ ਸੁਯੰਬਰ ਜੈ ਕੈ ॥੬੨੨॥
दै दस बान बिमान दसो सिर काटि दए सिव लोक पठै कै ॥ स्री रघुराज बरियो सीअ को बहुरो जनु जु्ध सुय्मबर जै कै ॥६२२॥
With ten arrows be chopped his ten heads for dispatching them to the abode of Shiva; after the war Ram wedded Sita again as if he had conquered her in the ceremony of Swayyamvara.622.
ਇਤਿ ਸ੍ਰੀ ਬਚਿਤ੍ਰ ਨਾਟਕੇ ਰਾਮਵਤਾਰ ਦਸ ਸਿਰ ਬਧਹ ਧਿਆਇ ਸਮਾਪਤਮ॥
इति स्री बचित्र नाटके रामवतार दस सिर बधह धिआइ समापतम॥
End of the chapter entitled `Killing of the Ten-headed (Ravana) in Ramavtar in BACHITTAR NATAK.
(full patth starts from here: http://www.sridasam.org/dasam?Action=Page&p=507)
Audio
"ਆਜ ਨੁਰਾਤਾ ਆਦਿ ਨਿਹਾਰੋ । ਪੂਜ ਕਰੋ ਸਬ ਸਸਤ੍ਰ ਨਿਕਾਰੋ " ॥੧੩॥
ਸੁਨ ਕਰ ਬਚਨ ਖਾਲਸਾ ਧਾਯੋ । ਪੂਜਨ ਕੀ ਸਭ ਸੌਜ ਲਿਆਯੋ ।
ਪਹਿਰ ਰਾਤ ਲੇ ਤੇ ਸਭ ਜਾਗੇ । ਪੂਜ ਕਾਲਿਕਾ ਕੀ ਮਧ ਲਾਗੇ ॥੧੪॥
ਸਭ ਜਨ ਸ੍ਰੀ ਕੇਸ ਗੜ੍ਹ ਆਵੈ । ਧੂਪ ਦੀਪ ਨੈਬੇਦ ਕਰਾਵੈ ।
ਪਾਛੈ ਅੱਛੁਤ ਪੁਸਪ ਮੰਗਾਵੈ । ਕਰ ਚਰਨਾਮ੍ਰਿਤ ਚਮਰ ਝੁਲਾਵੈ ॥੧੫॥
ਦੇਵਿ ਚਰਿਤ੍ਰ ਸ੍ਰੀ ਮੁਖ ਗਾਵੈ । ਉਸਤਤਿ ਕਰੈ ਮੋਦ ਮਨ ਭਾਵੈ ।
ਨਵਿਨ ਨੁਰਾਤਨ ਪੂਜਨ ਧਾਰੀ । ਪੁਨਹਿ ਦਸਹਿਰਾ ਆਯੋ ਭਾਰੀ ॥੧੬॥
ਬੰਸਾਵਲੀਨਾਮਾ ਪਨਾ ੧੬੧:
ਸਭ ਸਿਲ ਖਾਨਾ ਛੋਰ ਮੰਗਾਯੋ । ਉੱਚ ਤਖਤ ਕੁਰਸੀਨ ਧਰਾਯੋ ।
ਗਿਰਦੇ ਚਮਰ ਧੂਪ ਨਰ ਕਰਹੀ । ਜੈ ਜਗ ਮਾਤ ਕਾਲਿ ਮੁਖ ਰਰਈ ॥੫॥੧੭॥
ਅੜਿਲੁ ।
ਰਾਮਾਯਨ ਕਲ ਪਾਠ ਸਭਨ ਮੁਖ ਗਾਇਯੋ ।
ਅਜਾ ਸੂਨ ਜਮ ਬਾਹਨ ਭੇਟ ਚੜ੍ਹਾਇਯੋ ।
ਦੁੰਦਭਿ ਔਰ ਨੀਸਾਨ ਸੁ ਪੂਜ ਕਰਾਯ ਕੈ ।
ਦੁਸਹਰੇ ਦੇ ਦਿਨ ਪੂਜਾ ਸ਼ਸਤ੍ਰਾਂ ਦੀ ਕਰਨ । ਚੰਡੀਪਾਠ ਕੀਤਾ ਰਸਨਾ ਦਾ ਉਚਾਰਨ ।
ਧੂਪ ਦੀਪ, ਪੁਸ਼ਪ, ਬਹੁਤ ਹੋਵੈ ਸੁਗੰਧਿ । ਕੇਸਰ, ਚੰਦਨ, ਚਉਰ ਝੁਲੰਤ ।੩੯੦।
